เข็มทิศ (magnetic compass)
เข็มทิศ (magnetic compass) คือเครื่องมือสำหรับใช้หาทิศทาง มีเข็มแม่เหล็กที่แกว่งไกวได้อิสระในแนวนอนทอดตัวในแนวเหนือ-ใต้ ตามแรงดึงดูดของแม่เหล็กโลก และที่หน้าปัดมีส่วนแบ่งสำหรับหาทิศทางโดยรอบ เข็มทิศจึงมีปลายชี้ไปทางทิศเหนือ(ทิศเหนือแม่เหล็ก) เสมอ (อักษร N หรือ น ) เมื่อทราบทิศเหนือแล้วก็ย่อมหาทิศอื่นได้ การบอกทิศทางในแผนที่โดยทั่วไป คือการบอกทิศที่สำคัญ 4 ทิศ คือทิศเหนือ ทิศใต้ ทิศตะวันออก และทิศตะวันตก หรืออาจจะบอกละเอียดเป็น 8,16 หรือ 32 ทิศก็ได้
เข็มทิศมีหลายชนิด
1. เข็มทิศตลับธรรมดา หาแนวทิศเหนือได้แต่หามุมอาซิมุทไม่ได้ เป็นเข็มทิศแม่เหล็กเล็กๆ
2. เข็มทิศแบบ เลนซาติก ฝาตลับมีช่องเล็ง มีเส้นลวดขึงไว้ตรงกลางช่องฝา เพื่อให้ประกอบการเล็งที่หมาย
3. เข็มทิศข้อมือ
4. สำหรับเข็มทิศของลูกเสือ เรียกว่า เข็มทิศซิลวา (Silva) ชนิด 360 องศา เป็นเข็มทิศที่ทำในประเทศสวีเดน ทั่วโลกนิยมใช้มาก
ทิศหลักและทิศทั้งแปด
– ทิศตะวันออกเฉียงใต้ อยู่ระหว่างทิศตะวันออกกับทิศใต้
– ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ อยู่ระหว่างทิศตะวันตกกับทิศเหนือ
– ทิศตะวันออกเฉียงใต้ อยู่ระหว่างทิศตะวันออกกับทิศใต้
– ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ อยู่ระหว่างทิศตะวันตกกับทิศเหนือ
จากทิศหลัก 4 ทิศและทิศย่อยอีก 4 ทิศ ยังมีชื่อเรียกทิศเหล่านี้อีกแบบ คือ
- ทิศเหนือ (อุดร)
- ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน)
- ทิศตะวันออก (บูรพา)
- ทิศตะวันออกเฉียงใต้ (อาคเนย์)
- ทิศใต้ (ทักษิณ)
- ทิศตะวันตกเฉียงใต้ (หรดี)
- ทิศตะวันตก (ประจิม)
- ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ (พายัพ)
วิธีใช้เข็มทิศ
วิธีการใช้เข็มทิศ คือ วางทิศในแนวระนาบ ปรับหมุนหน้าปัดให้เข็มบอกค่าบนหน้าปัดอยู่ในตำแหน่งที่หันไปทางทิศเหนือแม่เหล็กโลก ต่อจากนั้นจึงนำเข็มทิศหันเข้าหาตำแหน่งที่ต้องการวัดมุม เช่น เสาธงโรงเรียน เข็มทิศก็จะบอกให้ทราบว่าเสาธงของโรงเรียนอยู่ในทิศใด และทำมุมกี่องศากับทิศเหนือแม่เหล็กโลก เป็นต้น
ประโยชน์ของเข็มทิศ
1.เป็นประโยชน์ในการบอกทิศทางในการเดินทาง ทั้งทางบก ทางน้ำและทางอากาศ
2.อำนวยความสะดวกในการท่องเที่ยว และประหยัดเวลาในการเดินทาง
3.เป็นประโยชน์ในการจัดการเรียนการสอน สามารถใช้เข็มทิศเป็นสื่อการเรียนการสอนคู่กับแผนที่ประเภทต่างๆได้อย่างดี
4. เข็มทิศยังมีประโยชน์ใช้สอยในด้านอื่นได้ด้วย เช่นเข็มทิศบรุนตัน ซึ่งใช้สำหรับวัดมุมเอียงของหินหรือความลาดชันของพื้นที่
เข็มทิศยี่ห้อ Silva, Brunton และ Freiberg
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น